CHIẾT XUẤT GỪNG ĐEN - CAO DƯỢC LIỆU THIÊN VIỆT NHẬT
1. Mô tả dược liệu:
- Tên Gọi Khác: Ngải tím, ngải đen, Black ginger extract (tên Tiếng Anh).
- Tên Khoa Học: Kaempferia parviflora.
- Thuộc Họ: Họ Gừng (Zingiberaceae).
- Thuộc tính:
Chiết xuất từ gừng đen (Kaempferia parviflora) có màu tím đen, đặc biệt là có mùi thơm của gừng. Gừng đen có tác dụng rất tốt đối với sức khỏe người sử dụng, có thể trị được nhiều bệnh.
Chiết xuất nguyên chất Gừng đen hay gọi ngải tím là loại cây thân thảo thuộc họ gừng. Cây thường phân bố trong những khu vực vùng cao hay tại một số nơi thuộc Gia Lai, Tây Nguyên. Gừng đen bề ngoài trông như gừng ta bình thường nhưng bên trong thay vì màu vàng là màu tím đen, có mùi thơm đặc trưng của nó. Mọi người thường đem phơi khô để dùng dần chữa các bệnh như về dạ dày, dùng ngâm rượu…
Mặc dù được gọi là Gừng đen Thái Lan (hay còn gọi là cây ngải đen) nhưng loài cây này vẫn được tìm thấy ở nhiều nơi như Trung Quốc, Thái Lan, Ấn Độ… và cả Việt Nam (các tỉnh Thanh Hóa, Gia Lai, Dak Lak…).
- Thành phần hóa học:
Năm 2015, kết quả nghiên cứu về lượng tinh dầu trong củ Gừng đen được công bố trên Tạp chí Khoa học Đại học An Giang. Đối tượng của nghiên cứu này là củ Gừng đen Distichochlamys citrea (củ tươi, ở các tỉnh Quảng Nam, Quảng Bình và Quảng Trị). Theo đó, hàm lượng tinh dầu trong củ gừng đen ở những nơi này đều trên 0, 4 %.
Năm 2016, một kết quả nghiên cứu khác được công bố trên tạp chí Journal of Medicinal Plants Research. Theo đó, thành phần chính của tinh dầu gừng đen Distichochlamys citrea là các hoạt chất (E)-citral, 1,8-cineole và (Z)-citral. Với gừng đen Distichochlamys orlowii, các hoạt chất chính được tìm thấy lại là geranyl acetate, β-pinene, βcaryophyllene và β-elemene.
2. Tác dụng của Dược liệu Gừng đen
Trong y học cổ truyền Thái Lan, nước sắc của loài này với rượu có tác dụng tăng cường sinh lý, điều trị dị ứng, hen suyễn, tiêu chảy, bệnh gút, loét dạ dày, tiểu đường… và nhiều bệnh khác.
Từ các kết quả nghiên cứu, có thể nói củ gừng đen Thái Lan – Kaempferia parviflora (hay còn gọi là ngải đen) là cây dược liệu quý hiếm với các hoạt tính đáng chú ý như:
- Kháng khuẩn và kháng nấm (theo tạp chí Fitoterapia).
- Chống loét dạ dày (theo tạp chí Journal of Ethnopharmacology).
- Chống béo phì (theo tạp chí Journal of Natural Medicines).
- Giúp cải thiện sinh lý, tăng cường khả năng cương dương (đối với chiết xuất rượu ethanol hoặc thức uống có cồn).
- Chống trầm cảm.
- Chống lại tế bào ung thư phổi NCIH187 một cách mạnh mẽ (theo tạp chí Bioorganic & Medicinal Chemistry Letters).
- Chống lại tế bào ung thư biểu mô KB (theo tạp chí Archives of Pharmacal Research).
- Ngăn ngừa bệnh Alzheimer (theo tạp chí Journal of Functional Foods).
- Chống dị ứng.
- Tăng cường sức mạnh thể lực ở đôi tay của vận động viên (không tác dụng ở các bộ phận khác).
- Hoạt tính bảo vệ gan (theo tạp chí Chemical and Pharmaceutical Bulletin).
- Chống loãng xương và chống oxy hóa (theo Natural Product Sciences). … và nhiều hoạt tính khác.
Ứng dụng trong Mỹ phẩm:
Trong những sản phẩm mỹ phẩm chiết xuất tự nhiên kem tan mỡ, kem lão hóa.
